اسب اصیل عرب ایرانی
کمی توضیحات در رابطه با اسب اصیل عرب ایرانی کوروش کبیر در یکی از کتیبه های بسیار معروفش در چغازنبیل گفته است؛ افتخار میکنم در سرزمینی هستم که مردان قوی و اسبان نیرومندی دارد.) اسب از نظر فیزیکی و جسمی یک حیوان علف خوار است و در مناطقی زندگی میکند که دشت و علف باشد. این مناطق مثل بین والنهرین ،بین دجله و فرات دز و کارون ، در اصل اسب ها مخصوص این مناطق بودند .
اسب هایی که در خوزستان وجود دارد در اختیار قبایل و عشایر عرب،بختیاری و لر است که به نگهداری و پرورش اسب اهتمام ویژه ای داشتند در حالیکه اکنون ارزش اسب شاید به عنوان ورزشی و تجملی است ولی در گذشته اسب مانند ماشین بود و مردم با اسب جابه جا میشدند .
در خوزستان اسب به عنوان فرهنگ و میراث شناخته می شد. مادیان های اصیل خوزستان هیچ وقت از خوزستان خارج نشده بودند تنها مادیان هایی که ازخوزستان خارج شدند در حکومت پهلوی از اسب های مربوط به ایل مجید خان بختیاری (یکی از خوانین بختیاری) بود که در شمال عقیلی در شهر شوشتر ساکن بودند. اسب های ایشان تنها اسب هایی بودند که به انجمن تازه تاسیس شده اهدا شد و اینگونه انجمن سلطنتی اسب ایران تاسیس شد .
سیلمی عرب ایرانی سزار – غرور_گوانجی- خرسان میر
تاریخ اسب خالص عرب ایرانی
در خصوص تاریخ اسب اصیل عرب ایرانی منابع مختلفی موجود است که آلوده به عقاید و استنباط های شخصی نویسنده میباشداما در مجموع می توان گفت قدمت تاریخی اسب اصیل به بالای 5000 سال میرسد که با تغییر در موقعیت مکانی وتمدن های اقوام مختلف پرورش وگسترش میافته.
برای اسب اصیل در نسخ قدیمی و فرهنگ شفاهی دو جد معرفی شده است اسب اصیل شمالی و اسب اصیل نجدی منظور از اسب اصیل شمالی اسب بین النهرین است که جزئی از اقلیم ایران زمین )بابل( می باشد و اسب اصیل نجدی که در شبه جزیره عربستان نشر و نمو یافته و تحت تاثیر اصول پرورش اقوام عرب)تعریب( قرار گرفته است.
روند توسعه و پرورش اسب اصیل عرب ایرانی در سالهای گذشته به واسطه چند اتفاق و سیاست گذاری ، دستخوش تغییرات کیفی و کمی در قرار گرفته است که در زیر به این موارد می پردازیم :
1- در سال 1331 با شیوع طاعون اسبی در خوزستان مقدار قابل توجهی از اسب های اصیل در منطقه تلف شدند به گونه ای که می توان گفت که بزرگترین ضربه به اسب اصیل عرب در این برهه زمانی رخ داده است.
2- ورود موتورو وسایل نقلیه به کشور و تبدیل اسب از یک وسیله کاربردی و روزمره به یک وسیله صرفاً تفریحی و نمایشی.
3- عدم طراحی یک مسابقه برای اسب اصیل و فراهم نبودن بستر مناسب برای رکورد گیری بر اساس شاخص های کاربردی اسب اصیل و ورود ناگزیر اسب ها به مسابقات شو و کورس که موجب تک بعدی شدن اسب اصیل و متعاقبا فاصله گیری از نفس و اصالت ساختاری اسب اصیل شده است.
با توجه به عناوین ذکر شده در بالا لزوم هر چه بیشتر طراحی یک فستیوال برای رکورد گیری بر اساس شاخصه های اسب اصیل در شرایط کنونی احساس میشود تا با توجه به شاخصه های اسب اصیل ، به سنجی و متعاقباً پروسه اصالحی ، با توجه به شاخصهای اصالت در اسب اصیل را داشته باشیم.
شقران – یافته_جدهه – معنگی سبیلی
تیره در اسب اصیل عرب خالص ایرانی
اسب عرب خالص ایرانی در منطقه ایران دارای نه سر تیره میباشد که این فقط مخصوص کشور ایران است و در سایر کشورهای عربی صاحب اسب وجود ندارد. این نه تیره عبارتند از, کحیلان, حمدانی, صقلاوی, حدبان, معنقی, جلفان, شویمان, وزنه خرسان, عبیان, در سایر نقاط جهان, اعتقاد به پنج تیره اصلی دارند که عبارتند از, کحیلان, عبیان, صقلاوی, حمدانی, حدبان,
در کشور ما ایران مهمترین شاخه از تیره را بعنوان پسوند آن تیره نام میبرند. مثل, کحیلان عجوز. عبیان شراک, حدبان انزحی, شویمان صباح. حمدانی سمری, جلفان جرجری, وزنه خرسان, صقلاوی جدران و معنگی هدرجی. این تیره یا طایفه از اسبان عرب هر کدام باز متعلقات و زیر شاخه یا زیر تیرهای بسیاری دارند که متاسفانه امروزه خیلی از آنها ,جز اسمی از این زیر شاخه ها وجود ندارند.
بزرگترین تیره یا طایفه از اسب اصیل عرب خالص ایرانی را کحیلان دارا است با تقریبا صد و ده زیر تیره. البته یک تیره دیگر وجود دارد که خود بعنوان تیره شناخته میشود ولی جزو نه تیره نیست و خود جدا از انهاست,بنام نصبان و مهمترین زیر شاخه آن نصبان خزنه,میباشد.
هر کدام از این تیره ها در نزد یکی از طوایف عرب منطقه خوزستان ایران نگهداری میشده اند که افراد آن طایفه معمولا به تیره اسبان خود بسیار افتخار میکردند.
